Zbliża się Halloween, a wraz z nim ochota na przerażające seanse. Dla prawdziwych fanów horroru i mocnych wrażeń, lista „video nasties” to prawdziwa skarbnica tytułów, które sprawią, że krew zetnie się w żyłach nawet najbardziej zahartowanych widzów. Ale czym właściwie są „video nasties” i skąd wzięła się ta nazwa?
Historia „Video Nasties”
Termin „video nasty” został spopularyzowany w Wielkiej Brytanii na początku lat 80. XX wieku przez organizację National Viewers’ and Listeners’ Association (NVALA). Określenie to odnosiło się do filmów, głównie niskobudżetowych horrorów i kina eksploatacji, które były dystrybuowane na kasetach wideo i krytykowane za brutalną treść przez prasę, komentatorów społecznych i różne organizacje religijne.
W tamtym okresie w Wielkiej Brytanii istniała luka prawna, która pozwalała na dystrybucję filmów na kasetach wideo bez konieczności ich wcześniejszej oceny przez British Board of Film Classification (BBFC). Doprowadziło to do pojawienia się na rynku niecenzurowanych wersji filmów, co z kolei wywołało publiczną debatę na temat dostępności tych produkcji dla dzieci.
W wyniku kampanii prowadzonej przez Mary Whitehouse i NVALA, rozpoczęto postępowania przeciwko osobom zaangażowanym w handel rzekomo obscenicznymi materiałami wideo. Aby pomóc władzom lokalnym w identyfikacji obscenicznych filmów, Dyrektor Oskarżenia Publicznego (DPP) opublikował listę 72 filmów, które według jego biura naruszały Ustawę o Publikacjach Obscenicznych z 1959 roku.
Zamieszanie wokół definicji obscenicznych materiałów doprowadziło do uchwalenia przez parlament Ustawy o Nagraniach Wideo z 1984 roku, która wymagała certyfikacji wydań wideo przez BBFC.
Listy „Video Nasties”
Oryginalna lista DPP „video nasties” została po raz pierwszy upubliczniona w czerwcu 1983 roku. Lista była modyfikowana co miesiąc w miarę jak poszczególne oskarżenia upadały lub były wycofywane. W sumie na liście znalazły się 72 różne filmy. Poniżej przedstawiamy pełne zestawienie tych kontrowersyjnych produkcji, podzielone na odpowiednie sekcje.
Sekcja 1 – Filmy skutecznie oskarżone
39 filmów z tej sekcji zostało skutecznie oskarżonych i pozostało zakazanych. Oto one:
- Absurd
- Anthropophagous: The Beast
- Axe
- A Bay of Blood
- The Beast in Heat
- Blood Feast
- Blood Rites
- Bloody Moon
- The Burning
- Cannibal Apocalypse
- Cannibal Ferox
- Cannibal Holocaust
- The Cannibal Man
- Devil Hunter
- Don’t Go in the Woods
- The Driller Killer
- Evilspeak
- Exposé
- Faces of Death
- Fight for Your Life
- Flesh for Frankenstein
- Forest of Fear
- Gestapo’s Last Orgy
- The House by the Cemetery
- The House on the Edge of the Park
- I Spit on Your Grave
- Island of Death
- The Last House on the Left
- Love Camp 7
- Madhouse
- Mardi Gras Massacre
- Nightmares in a Damaged Brain
- Night of the Bloody Apes
- Night of the Demon
- Snuff
- SS Experiment Camp
- Tenebrae
- The Werewolf and the Yeti
- Zombie Flesh Eaters
Sekcja 2 – Filmy nieskutecznie oskarżone
33 filmy z tej sekcji nie zostały skutecznie oskarżone i zostały przeniesione do Sekcji 2. Oto one:
- The Beyond
- The Bogey Man
- Cannibal Terror
- Contamination
- Dead & Buried
- Death Trap
- Deep River Savages
- Delirium
- Don’t Go in the House
- Don’t Go Near the Park
- Don’t Look in the Basement
- The Evil Dead
- Frozen Scream
- The Funhouse
- Human Experiments
- I Miss You, Hugs and Kisses
- Inferno
- Killer Nun
- Late Night Trains
- The Living Dead at the Manchester Morgue
- Nightmare Maker
- Possession
- Pranks
- Prisoner of the Cannibal God
- Revenge of the Bogey Man
- The Slayer
- Terror Eyes
- The Toolbox Murders
- Unhinged
- Visiting Hours
- The Witch Who Came From the Sea
- Women Behind Bars
- Zombie Creeping Flesh
Sekcja 3 – Filmy podlegające konfiskacie
Wraz z oficjalną listą wydano dodatkową listę tzw. „Section 3 Video Nasties”. Tytuły z tej listy nie mogły być oskarżone o obsceniczne treści, ale podlegały zajęciu i konfiskacie na podstawie „mniej obscenicznych” zarzutów. Oto pełna lista tych filmów:
- Abducted
- The Aftermath
- The Black Room
- Blood Lust
- Blood Song
- Blue Eyes of the Broken Doll
- Brutes and Savages
- Cannibal
- Cannibal World
- The Chant of Jimmie Blacksmith
- The Child
- Christmas Evil
- Communion
- Dawn of the Dead
- Dawn of the Mummy
- Dead Kids
- Death Weekend
- Deep Red
- Demented
- The Demons
- Don’t Answer the Phone
- Eaten Alive!
- Enter the Devil
- The Erotic Rites of Frankenstein
- The Evil
- The Executioner
- Final Exam
- Foxy Brown
- Friday the 13th
- Friday the 13th Part 2
- GBH
- Graduation Day
- Happy Birthday to Me
- The Headless Eyes
- Hell Prison
- The Hills Have Eyes
- Home Sweet Home
- Honeymoon Horror
- Inseminoid
- Invasion of the Blood Farmers
- The Killing Hour
- The Last Horror Film
- The Last Hunter
- The Love Butcher
- Mad Foxes
- Mark of the Devil
- Martin
- Massacre Mansion
- Mausoleum
- Midnight
- Naked Fist
- The Nesting
- The New Adventures of Snow White
- Nightbeast
- Night of the Living Dead
- Nightmare City
- Oasis of the Zombies
- Parasite
- Phantasm
- Pigs
- Prey
- Prom Night
- Rabid
- Rosemary’s Killer
- Savage Terror
- Scanners
- Scream for Vengeance!
- Shogun Assassin
- Street Killers
- Suicide Cult
- Superstition
- Suspiria
- Terror
- The Texas Chain Saw Massacre
- The Thing
- Tomb of the Living Dead
- The Toy Box
- Werewolf Woman
- Wrong Way
- Xtro
- Zombie Holocaust
- Zombie Lake
Inne kontrowersyjne filmy
Warto wspomnieć również o kilku innych filmach, które choć nie znalazły się na oficjalnych listach „video nasties”, to wzbudziły kontrowersje i problemy z cenzurą:
- Curfew
- Maniac
- Mother’s Day
- The New York Ripper
- Silent Night, Deadly Night Part 2
- Straw Dogs
- Basket Case
- Blood for Dracula
- City of the Living Dead
- Macabre
- Madman
- Night of the Seagulls
- Terror Express
- A Clockwork Orange
- Child’s Play 3
- The Exorcist
- Last House on Dead End Street
- Scum
- Mikey
Jak widać, lista „video nasties” to prawdziwa skarbnica tytułów dla fanów mocnych wrażeń. Wiele z tych filmów z czasem doczekało się ponownych wydań, często już bez cięć cenzorskich. Jednak ich historia i kontrowersje, jakie wzbudzały, na zawsze zapisały się w annałach kinematografii. Tegoroczne Halloween może być doskonałą okazją, by sięgnąć po niektóre z tych kultowych już produkcji i przekonać się, czy nadal potrafią przerażać tak, jak kilkadziesiąt lat temu.